ALBERT CAMUS 100 YAŞINDA

 

 

Albert Camus'nün 100. doğum gününde Paris'te ulusal bir kutlama yok.

7 Kasım 2013. Albert Camus 100 yaşında. Yekta Kopan'ın rehberliğinde bir grup edebiyat sever Paris'te onun ayak izlerini takip ediyoruz. Paris, bizim kadar coşkulu görünmüyor.

Gallimard Yayınevi yıl boyu yeni baskılar yaptı, Camus hakkında inceleme, deneme kitapları bastı, söyleşiler düzenledi. Ancak 100. doğum gününde ulusal bir kutlama yapılacağına dair bir işaret yok. Le Figaro gazetesinin tam da o gün yayınlanan kitap ekinde Camus ile ilgili bir haber, sokaklarda, kitapçılarda bir afiş, poster arıyor gözlerim. Bulamıyorum.
 

Camus, Fransa'da hâlâ bir yabancı mı?

Catherine Camus, babasının doğumunun 100. yılının Fransa'da ulusal bir etkinlikle kutlanmamasına şaşırmıyor.

"Doğal olarak doğumuyla ilgili ulusal bir kutlama yok. Fransa'da güç odakları hiçbir zaman ondan hoşlanmadı. Güçten her zaman iğrenirdi. Her zaman tarih yüzünden acı çekenlerin yanında oldu, tarihi yapanların değil. Pek çok yönden Camus hâlâ Fransa'da bir yabancı."

Ulusal kutlama yapılmasa da ülke genelinde köylerde, kasabalarda pek çok etkinlikle anıldı.

"Köylerde, kasabalarda pek çok etkinlik yapıldı. Çünkü Camus, hâlâ çok okunuyor. İnsanlar üzerinde büyük etkisi var. Okurları onu çok seviyor. İnsanlara dokunuyor. Herkesin sorduğu soruları soruyor. Herkesi ilgilendiren acıları işaret ediyor. Onlarla doğrudan konuşuyor ve derinden etkiliyor. Bunu aldığım yüzlerce mektuptan biliyorum."

Cezayir'de durum nasıl?
Camus, Cezayir'deki Fransız sömürgeciliğini eleştiriyordu. Ancak o, bağımsızlıktan değil, barışı tesis edecek bir mutabakattan yanaydı. Cezayir, Camus'nün bağımsızlığı desteklemeyen tutumunu unutmamış gözüküyor.

Kızı Catherine,  bu durumu "O, ırkçı değildi. Cezayir'de yaşayan hem Müslüman Cezayirlilerin hem de Fransızların kaderi onu yakından ilgilendiriyordu. Bağımsızlıktan bu yana gelişen olaylar, duruşunun haklılığını gösteriyor." sözleriyle açıklıyor.

100. yıla özel kitap Le Monde en Partage (The World to Share)

 

Catherine Camus'nün kitabı 100. doğum yılı vesilesiyle basıldı. Kitap gerçek bir hazine. Fotoğraflar, çizimler, notlar, mektuplar, telgraflar, kitaplarından ve makalelerinden özetler, Albert Camus'nün Cezayir, Avrupa, Amerika ve Rusya'ya yaptığı yolculuklarla ilgili sayısız doküman...

Kızı Catherine'in paylaştıklarının büyük bir kısmı ilk kez basılmış.

Camus öldüğünde 46 yaşındaydı. Kızı Catherine ve ikiz erkek kardeşi Jean ise 14.

Bu kaza bazılarına şüpheli gözüktü. Rivayetler hiç eksik olmadı. Kızı Catherine Camus, babasının ölümü üzerine bakın ne diyor?

“KGB tarafından mı öldürüldü? Bilmiyorum. Bilmek de istemiyorum. Onu kaybettim. Başka da söylenebilecek bir şey yok. Onun gitmesi yeterince kötüydü. Bunun kasten yapıldığı fikri dayanılmaz ancak sonuç aynı. O  öldü."
 

100. yılda Google Albert Camus'nün anısına özel bir doodle hazırladı.