Soruşturma: 10 Kitap*

“Varlık Dergisi’nin 15 Mart 1957 tarihli 450. sayısının son sayfasında yer alan “OKUYUCULARIMIZLA BAŞBAŞA” başlıklı bölümde okuyuculardan gelen sorular, yorumlar, eleştiriler ve derginin bunlara cevapları var.

Mehmet Vehbi GÜRSES sormuş: “Şahsi kütüphaneniz yok olursa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olacak? diye bir anket açacağınızı söylemiştiniz, bir hayli önce. Mayk Hammerlerle yalnız çıplak kadın vücudu teşhir ederek genç dimağları zehirleyen roman ve dergilerin piyasayı doldurduğu şu günlerde böyle bir soruşturmayı faydalı bulmuyor musunuz?”

Cevapta imza yok ama muhtemelen Yaşar Nabi Nayır da şöyle cevap vermiş: “O anket sorusunu yazar arkadaşlarımızdan bir kısmına dağıtmıştık. Tek birinden bile cevap alamadık. O zaman bu soruya cevap vermenin güçlüğünü düşünerek vazgeçmek zorunda kaldık.”

Sorunun güçlüğü ortada ama 63 yıl sonra Parşömen olarak biz tekrar sormak istiyoruz: “Şahsi kütüphaneniz yok olsa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olurdu?”

JoseSaramago’nunblog yazılarından derlenen Defterler’de yer alan “Boşanmalar ve Kütüphaneler” adlı metinde, Saramago, bir kitap fuarında tüm kitaplarını alan bir okuru gördüğü zaman meraklandığından bahseder.  Yazar olarak onunla ilk kez karşılaştığı için bu denli ateşli davrandığını tahmin ettiği adam, onun eski bir okurudur aslında. Yine ateşli bir okur olan eski karısı,  şimdi yıkılmış olan ailenin kütüphanesini yeni yaşamına götürdüğü için Saramago’nun kitaplarını tek tek yeniden edinmiştir. Bu yazıyı okuduğum an, bir boşanma neticesinde tüm kitaplığını yitirmiş sevgilimle Alkım Kitabevi’nden içeri girdiğim akşam üzerini hatırlamıştım. Eli ilk olarak İhsan Oktay Anar’ın Puslu Kıtalar Atlası’na gitmişti. Yeniden okuyacağı için değil. Yeni kütüphanesinin mihenk taşını çatmak için. Hem o akşamın anısı, hem de Saramago’nun blog yazısı neticesinde, benzer bir soruyu zaman zaman kafamda evirip çevirmiş, bir başka dile taşınsaydım, veyahut bir doğal afette her şeyimi yitirseydim nereden başlardım kitaplığımı, anılarımı çatmaya diye düşünmüşümdür. Hayatımın farklı evrelerinde bambaşka listeler yapacağımdan neredeyse eminim ancak o akşamın anısına yine Puslu Kıtalar Atlası ile başlardım sanırım yeni kitaplığımı kurmaya. Diğer dokuz kitabı da henüz okunmamışlar yerine bana kendimi evde hissettirecek,  geçmişle bağ kurmama, anımsamama yardımcı olacak kitaplar ile kurmaca metinler yazmaya çalışan biri olarak bana ilham ve cesaret verenler arasından seçerdim kanımca. Öyleyse hepsini bir araya getirelim ve listeleyelim.

Sait Faik Abasıyanık Öyle Bir Hikâye (Bütün Eserleri)

Hulki Aktunç Büyük Argo Sözlüğü

İhsan Oktay Anar Puslu Kıtalar Atlası

Oğuz Atay Korkuyu Beklerken

İlhan Berk El Yazılarına Vuruyor Güneş

Clarissa P. Estes Kurtlarla Koşan Kadınlar

EduardoGaleano Hikâye Avcısı

Meltem Gürle Kırmızı Kazak

Urslua K. Le Guin Mülksüzler

Murathan Mungan Yaz Geçer

*Bu soruşturma 14 Temmuz 2020 tarihinde Parşömen Fanzin'de yayımlanmıştır.